Blinde hond in huis
Dit is vast niet iets wat je wilt dat gebeurt maar ook een hond kan blind worden door diverse oorzaken. Denk aan een ongeluk, een oogziekte of het is aangeboren. Het gevolg is dat de hond enerzijds in bepaalde situaties (extra) hulp nodig heeft van zijn mensen of mede-honden. Anderzijds kunnen andere zintuigen versterkt worden wat kan betekenen dat de hond zich daarmee (beter) kan redden.
Maar blindheid op zich is geen reden om een hond in te laten slapen. Net als blinde mensen, kunnen blinde honden nog een geweldig leven hebben.
Blindheid kan er wel voor zorgen dat een hond zich onzekerder gaat voelen en een aantal dingen (opnieuw) moet leren. Het vraagt aanpassing van zijn mensen om de hond hierbij te helpen.
Aangezien de omstandigheden bij iedere hond verschillend zijn, worden alleen algemene tips geven.
Ook maakt het uit of de hond al enigszins onzeker was voor het blind worden want dan kunnen er nog andere zaken meespelen. Maar daar wordt hier niet van uitgaan.
De tips zijn bedoeld dat de hond zich in 1e instantie bij zijn mensen veilig voelt, wat zijn (zelf)vertrouwen zal versterken. Want dingen kunnen beangstigend worden als de hond er geen invloed/controle op heeft, ze niet kan vermijden (wat extra lastig is als je niet kunt zien) of er geen steun bij krijgt.
Wat komt aan bod
- Lichaamstaal van de hond
- Algemene omgang
- Veiligheid in/om het huis
- De wandeling
- Aanpassen van activiteiten
- Hulpmiddelen
- Andere honden in huis
- Links en boeken
Lichaamstaal van de hond
Om te zien hoe je hond iets ervaart, is het belangrijk om de lichaamstaal van honden te kunnen lezen. Hiermee kun je jouw hond ook beter in situaties helpen die hij lastig vindt (en niet alleen als hij blind is !). Lees bijv. het boek “Kalmerende signalen” van Turid Rugaas.
Aangezien de hond niet meer kan zien of jij reageert, kan de hond (meer) gaan blaffen voor hulp.
Algemene omgang
- Wees je bewust van de omgeving (waar dan ook) waar je met de hond bent. Denk vanuit de hond. Wat zou lastig voor hem kunnen zijn? Aangezien de blinde hond meer uit moet gaan van wat hij ruikt, hoort en voelt (bv. de ondergrond) zal dat soms best wat van je inlevingsvermogen vragen! Een (voor de hond spannend) geluid in de verte kan al zorgen dat een hond een bepaalde kant niet meer op wilt. De hond is dan niet dwars of eigenwijs. Lees zijn lichaamstaal!
- Raak de hond niet aan zonder eerst verbaal contact gemaakt te hebben. Zorg dat je zijn aandacht hebt. De voorkeur van veel honden is om van voren benadert te worden (maar kijk naar jou hond mocht dat anders zijn!), laat je hand ruiken, beweeg vanuit zijn borst/nek naar de plek waar je moet / wilt zijn.
- Honden voelen je hand ook als je hem nog niet echt aanraakt. Leg dan je hand eventueel in de buurt van de plek waar je de hond moet aanraken (na ook verbaal contact gemaakt te hebben!) en wacht even op de reactie van de hond. Daarna kan je langzaam de hand dichterbij brengen (als de hond dat wil).
- De hond niet op/over de kop aaien (dit vinden de meeste honden niet fijn!).
- In een nieuwe omgeving zal een blinde hond meer tijd nodig hebben om de boel te verkennen en zich prettig voelen. Neem er de tijd voor.
- Het kan zijn dat plaatsen waar de hond voorheen mee naar toe ging (park, familiebezoek, winkels), niet meer fijn zijn voor de hond. Dat vraagt om aanpassing van zijn mensen.
- Instrueer mensen om op een manier met je hond om te gaan die prettig is voor de hond.
- Praat (meer) tegen je hond! Dan weet hij ook waar je bent 😉
- (Nog meer ) geduld 😉
Veiligheid in en om het huis
Zorg ervoor dat de hond zich in ieder geval thuis veilig voelt. Dat geeft meer rust om elders beter met nieuwe situaties om te gaan:
- Verplaats geen meubels meer in huis. En als het moet ga dan een aantal keer samen met de hond de nieuwe indeling door.
- Het kan zijn dat de inrichting van het huis (of een deel ervan) juist moet veranderen zodat de hond makkelijker door het huis kan lopen. Let ook op plekken waar de hond “vast” zou kunnen komen te zitten (een hoek of onder een stoel). Of zorgen dat de hond in bepaalde ruimtes niet meer kan komen mocht daar een risico voor de hond zijn en aanpassen van de ruimte lastig is.
- Een vaste plek voor mand(en), voer- en drink bak. Zet alles bij elkaar zodat de hond niet naar de andere kant van de kamer hoeft om bijvoorbeeld te drinken. Al weet de hond waar de waterbak staat – afhankelijk hoe de hond zich voelt of ook fysieke beperkingen heeft, kan het prettig zijn om alles in de buurt te hebben.
- Af- en opstapjes in huis? Het kan nodig zijn om dat aan te passen of af te (brede loopplank/hekjes). Je kunt ook de hond (opnieuw) leren er mee om te gaan..
- Zorg dat er niets op de grond ligt waar de hond over kan struikelen. Denk er ook aan om draden en kabels goed weg te werken.
- Bedek scherpere/harde randen met iets zachts of verplaats het: een aanvaring met iets hards/pijnlijks kan de hond onzekerder maken.
- Gladde vloeren? Leg bijvoorbeeld een kleed of loper neer
- Pas op met deuren openen, voor het geval de hond er achter staat !
- Aangezien de andere zintuigen “beter” zullen gaan werken kunnen bepaalde geuren en geluiden sterker binnen komen bij de hond en niet (meer) prettig zijn. Denk aan luchtverfrissers, harde geluiden, de deurbel etc.
- Waar slaapt de hond nu? Mogelijk heeft de hond het (tijdelijk?) nodig dichter bij zijn mensen te slapen (honden slapen sowieso liever dicht bij hun mensen!).
- Voorgaande aandachtspunten kun je ook toepassen voor de tuin/balkon etc..
Denk aan hekjes om de vijver/zwembad/jacuzzi. En kan je hond de tuin niet zonder toezicht via een opening verlaten?
De wandeling
- Steun je hond ( wordt een soort blindengeleide-mens voor je hond 😉 ) . Jij moet als begeleider er op letten dat je hond nergens tegen aanloopt, helpen bij op – en afstapjes (wat je eventueel met een woord / commando kan aangeven dat er een afstapje komt). Leer hem een woord zoals “stop” zodat de hond weet dat hij moet stoppen met lopen omdat er bijvoorbeeld een obstakel is.
- Hond aan de lijn houden, bij voorkeur een losse lijn (geen flexlijn) en een goed passend tuig.
- Zorg dat de afstand tussen jou en de hond niet te groot is zodat je bijtijds kunt ingrijpen mocht dat nodig zijn.
- Mochten er nog gelegenheden zijn dat de hond los kan lopen (omheind, bekend terrein) zorg dan dat de hond altijd weet waar je bent. Neem bijvoorbeeld een belletje mee of gezellig tegen de hond praten.
- Houdt vaste routes met de wandeling. Als je een keer ergens anders naar toe gaat (een blinde hond zal dat best kunnen waarderen zolang jij er voor hem bent en oplet!) vraagt het van de begeleider extra aandacht en steun.
- Bescherm je hond tegen andere honden en mensen.
- Jouw hond kan niet de lichaamstaal van andere honden meer zien dus het vraagt extra oplettendheid van de begeleider of het verstandig is dat jouw hond die andere hond ontmoet. Ook kunnen andere honden anders reageren omdat jouw hond misschien niet reageert zoals de andere hond verwacht. Vraag eventueel hulp aan de eigenaar van de andere hond.
- Geef je hond (nog steeds) voldoende gelegenheid om te snuffelen en te onderzoeken (mits veilig). Zijn neus doet het nog prima.
Aanpassen van activiteiten
Er zijn nog best activiteiten mogelijk met een blinde hond zowel binnen als buiten die zijn zelfvertrouwen helpen versterken. Denk bijvoorbeeld aan snuffelen/zoeken naar iets of hersenwerk voor honden. Wel rustig opbouwen als het nieuw is, zeker als de hond niet gewend is om zijn neus te gebruiken en veel op zicht deed. Als een hond blind wordt , gaan de andere zintuigen extra “werken” dus het hangt ook af van hoe lang de hond al blind is.
Hulpmiddelen
Some kunnen een optie zijn zoals http://www.muffinshalo.eu/nl of een antenne-halsband zodat de hond niet met de kop tegen dingen aanloopt. De laatste is alleen niet zo handig met andere dieren in huis of kleine kinderen.
Andere honden in huis
Wat betreft een andere hond in huis die de angst van de van de blinde hond zou kunnen overnemen: ook daar valt geen pasklaar antwoord te geven. Door de blinde hond te helpen en te begeleiden waardoor deze zich prettig voelt, heeft sowieso zijn effect voor de andere hond. En is de andere hond daadwerkelijk onzeker/angstig van zichzelf? Werken aan het zelfvertrouwen van beide honden is de basis.
Wel is het van belang dat de hond(en) die niet blind zijn, zich netjes blijven gedragen t.o.v. de blinde hond.
Links en boeken
- http://www.blinddogsupport.com/resources/
- https://www.doggo.nl/artikelen/hond-en-gezondheid/blinde-hond/
- http://blinddogtraining.com/aid-station-for-a-blind-dog
- “My dog is blind – but lives life to the full!” van Nicole Horsky
- “Through a dark silence” van Debbie Bauer